Yenienerji | Mayıs-Haziran 2022 | Sayı: 86

YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ Mayı s-Haz i ran 2022 • Yı l : 15 • Sayı : 86 • 25 TL • ISSN 1307-9212 • www. yeniener j i . com www.dogayayin.com MAKALE GÜNDEM RAPOR ZİRVE Yenilenebilir Enerji ve Sürdürülebilirlik DÜŞÜK ENTALPİLİ JEOTERMAL KAYNAKLARDAN BİRLİKTE ISI VE GÜÇ ÜRETİMİ “Dünyanın İlk Global Enerji Krizinin Ortasındayız” SHURA: “Türkiye’nin Karbon Emisyon Artışını Durdurabilmek için İhtiyaç Duyduğu YatırımMiktarı 135 Milyar Dolar”

@eifenergycongress /eif2050/ /eif2050 e i f 2050 . com WORLD ENERGY CONGRESS AND EXPO 12-14 Ekim 2022

[email protected] www.powersolar.com.tr www.powersolarenergy.nl Gezegenimizin ve insanlığın geleceği için yeni lenebilir enerjiyi sizlere ulaştırmayı görev biliyoruz. Güneş Enerjisi ve Rüzgar Enerjisi başta olmak üzere, alanında uzman kadromuz ile tüm yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji uygulamalarında; projelendirme, ürün temini, montaj, entegrasyon ve işletme hizmeti veriyoruz. POWER SOLAR 22 yıllık firma tecrübesi, 30 yıllık sektör tecrübesi ile hizmeemize deger kaayoruz. ODTÜ KIBRIS - 1 MWp 2016 GÜVENTEKS - 2 MWp 2017 TEMIZ ENERJI TEMIZ GELECEK . . . 2021 HÜR ÇELİK - 1,3 KWp . . ALANYA GES - 3 MWp 2017 İSKİ TERFİ MERKEZİ - 2.7 MWP 2017 . . Armağan Evler Mh. Diriliş Cd. İpekçi Sk. No:12 Power Plaza Ümraniye / İstanbul PK : 34760 Online alışveriş için nmucpcjci rpml gi ,qfmn Ac / DC Araç şarj Uygulama üzerinden veya RFID kimlik doğrulama ile Hemen Kullanım AC AKILLI EV ŞARJ CİHAZLARI 60 - 600 kW/h 3.4/7.4/11 22/43 kW/h Kablosuz iletişim (Wi-Fi/Bluetooth) OCPP Haberleşme Akıllı Şarj veya Uygulamaya Göre Planlanmış Ücret Duvaramonte veya stant üzeri ayakta kurulumu DC HIZLI ŞARJ İSTASYONU Herkes için Uygun Elektrikli Araçlar CCS konektörünü destekler 500A'ya kadar sıvı soğutmalı kablolar 120 kW/180 kW/240 kW DC Hızlı Şarj CCS2 Destekli Ground, 1st , 2nd and 3rd floor, Joop Geesinkweg 901-999, Amsterdam-Duivendrecht, 1114 AB, Netherlands +90 216 481 66 99 [email protected] +31 6 271 07194 Hollanda Ofisimiz

içindekiler mayıs haziran 2022 Avrupa’nın En Büyük Yüzen Güneş Parkı Açılıyor Borusan EnBW Enerji, Kız Öğrencilerin İstihdamını Artırmayı Hedefliyor 32 MAKALE Düşük Entalpili Jeotermal Kaynaklardan Birlikte Isı Ve Güç Üretimi 36 RAPOR SHURA: “Türkiye’nin Karbon Emisyon Artışını Durdurabilmek İçin İhtiyaç Duyduğu Yatırım Miktarı 135 Milyar Dolar” 04 HABERLER 24 GÜNDEM “Dünyanın İlk Global Enerji Krizinin Ortasındayız” 28 ZİRVE Yenilenebilir Enerji ve Sürdürülebilirlik 11 5

Fatih Önder Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Dergisi editör www.yenienerji.com www.dogayayin.com SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin geçtiğimiz günlerde yayınladığı “Yeşil Yeni Düzen Bağlamında Türkiye’de Enerji Dönüşümünün Finansmanı” raporu dikkat çekici bilgiler içeriyor. AB başta olmak üzere küresel ölçekte enerji dönüşümü yatırımlarının hız kazanacağının vurgulandığı raporda, net sıfır hedefine ulaşabilmek için ihtiyaç duyulan yatırımlar miktarları paylaşıldı. Buna göre, 2030’a kadar, enerji dönüşümü için dünya genelinde 50-60 trilyon dolar yatırım yapılmalı. Bu bağlamda Türkiye’nin payına düşen tutar ise 135 milyar dolar. Yine raporda, 2050’ye kadar yapılmasına ihtiyaç duyulan yatırımmiktarı için de ayrı bir paragraf açılmış. Bu tarih için dünya genelinde 110 trilyon dolarlık bir yatırım gerekli. Fakat söz konusu yatırımın yüzde 50’sinden fazlasının 2021-2030 döneminde yapılması gerektiğinin ayrıca altı çiziliyor. Raporda, bunun mümkün olduğu şöyle aktarılmış: “Kurumsal yatırımcıların iklim taahhütlerindeki artış ve bu doğrultuda doğrudan enerji dönüşümü finansmanı hedefleri deklare etmeye başlamaları, çok taraflı kalkınma finansmanı kuruluşlarının taahhütlerinin genişlemesi, kamu ve hükümet kuruluşlarının Avrupa Yeşil Mutabakatı örneğinde olduğu gibi, bütçe paylarını artırması finansman olanaklarının genişlemesine ve arz yapısının değişimine işaret ediyor. Bu doğrultuda yapılan projeksiyonlar, 2030 yılına kadar yatırımlar için ihtiyaç duyulan 55 trilyon dolarlık finansmanın mümkün olduğunu gösteriyor”. SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin; kamu kuruluşları, uluslararası ve yerli finans kuruluşları, enerji şirketleri, teknoloji şirketleri, sanayi kuruluşları ve sektörel kuruluşların yanı sıra akademisyen ve danışmanları da içeren toplam 51 kuruluştan 74 temsilci ile birebir görüşmeler yaparak hazırladığı raporun Türkiye penceresi ise şu manzaraya açılıyor: “Türkiye’nin enerji dönüşümü yatırım ihtiyacı 2022-2030 dönemi için 135 milyar dolar; finansman ihtiyacı ise yaklaşık 107 milyar dolar. Bu kapsamda yapılması gereken yıllık yatırım tutarı 2002-2020 dönemi ortalamasına kıyasla yaklaşık 2 kat, öz kaynak dışı finansman ihtiyacı ise 2,5 kat daha yüksek olacak”. Enerji dönüşümü finansmanı için 8 öneri ile sonuçlanan raporda bu öneriler şöyle listeleniyor: -Uzun Dönemli Enerji Dönüşümü Stratejisi Oluşturulması, -Ulusal Taksonomi Çalışmalarının Türkiye’nin İhtiyaçları/Öncelikleri PerspektifindenYürütülmesi, -Finansmana Erişimin Artırılması ve Kaynakların Çeşitlendirilmesi, -Enerji Yönetimi Yaklaşımının Geliştirilmesi - Şebeke Ölçeğinde Yenilenebilir Enerji Finansman Mekanizmalarının/Modellerinin Geliştirilmesi, -Dağıtık Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Finansmanı, -Enerji Verimliliği Finansmanı, - Yeni Teknolojiler ve Diğer Alanların Finansmanı. “Enerji Dönüşümü için Dünyaya 50-60 Trilyon Dolar, Türkiye’ye ise 135 Milyar Dolar Lazım” Sahibi Asrin Bakır Gerçek [email protected] Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Dr. Oya Bakır [email protected] Genel Yayın Yönetmeni Gökçen Parlar Ünal [email protected] Dijital Teknolojiler Danışmanı Cenk Gerçek [email protected] Reklam Grup Başkanı Asrin Bakır Gerçek [email protected] ReklamMüdürü Emin Deniz Demirek [email protected] Abone ve Okur Sorumlusu Diler Sunay [email protected] Grafik Elif Cankan Ulaştırma ve Dağıtım Yavuz Erdoğan Yayımlayan Doğa Yayıncılık ve İletişim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. YönetimYeri Ali Nazım Sok. No: 30 Koşuyolu 34718 Kadıköy / İSTANBUL Tel: (0216) 327 80 10 pbx Faks: (0216) 327 79 25 www.dogayayin.com ISSN: 1307-9212 2021 © Doğa Yayıncılık Ltd. Şti. Bedeli: 15 TL. Yıllık Abone Bedeli: 90 TL. Baskı ve Cilt ŞAN OFSET MATBAACILIK SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Adres: Hamidiye Mah. Anadolu Cad. No: 50 Kağıthane/İstanbul Tel: 0212 289 24 24 Tüm Türkiye’de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu’na göre yerel süreli yayındır.

6 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022 NormHolding Fabrikaları Enerjisini Güneşten Alıyor Norm Holding, alternatif temiz enerji kaynakları ile çevreci yaklaşımdoğrultusunda yatırımlarına ara vermeden devam ediyor. Doğal kaynaklardan elde edilen ve sürdürülebilirliği olan yenilenebilir enerjiye yatırımyapanNormHolding, bünyesindeki üç fabrikanın çatısına Güneş Enerjisi panelleri yerleştirerek 3 bin 357 kWp kurulu GES gücü elde etti. Devreye alınan bu temiz enerji kaynağı ile Norm Holding, mevcut güneş panellerinden yıllık 4,95 milyon kWh elektrik enerjisi elde ederken tümbağlı fabrikalarının çatısında güneş enerjisi panellerinin kurulumunu gerçekleştirmeyi ve toplamda 35 milyon kWh olan elektrik tüketimini yenilenebilir ve verimli enerjiden karşılamayı da gelecek planları içine alıyor. Norm Holding Endüstri Grubu Başkanı Mahmut Öztürk, yeni yapılacak tüm tesislerde GES kurulumunun yapılmasını planladıklarını belirterek “Yenilenebilir enerji piyasalarının önümüzdeki yıllarda güçlü bir şekilde büyümeye devam edeceğini öngörüyoruz. Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği teknolojilerinin hızla yayılması, önemli ölçüde enerji güvenliği ve çevresel etkilerin azalmasının yanı sıra ekonomik faydaları da gözlemlenecektir”dedi. Mahmut Öztürk, NormHolding’in çevresel etkileri olmayan yenilenebilir temiz enerji üretimi için yatırımlara devam edeceğini de kaydederek şunları söyledi: “Yenilenebilir enerji yatırımlarımız ilk olarak 2020 yılında Salihli’de Norm Coating için yapılan ve binanın çatısında yaklaşık dört ay gibi kısa bir sürede uygulanan kurulum ile başladı. Bu binada 400watt mono kristal panel kullanıldı. Şu anda Norm Coating Salihli yerleşkemizde, toplamkurulu gücün 3’te 1’ini panellerden karşılıyoruz. Burada 110 ailenin günlük elektrik kullanımını üretiyoruz. Şimdiye kadar iki ayrı noktada 2.2 MW kurulumunu tamamladık ve üretime başladık. Bir diğer tesisimizde 1.3 MW’lık kuruluma da devam etmekteyiz. Yapılan kurulum toplamı 3.5 MW olacaktır. Yıllık yaklaşık 5.500 ile 6 000MWelektrik üretimi hedefliyoruz.” Haber Elektrikli Araç ve Yenilenebilir Enerji Sistemleri için 3Milyar Dolarlık Altyapı Yatırımı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) 14. Sektör Değerlendirme Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, özellikle doğal afet zamanında dağıtım şirketlerinin atacağı adımları ele alacaklarını ifade etti. Elektrik dağıtım sektörünün 2021'de yaşanan küresel tedarik sorunlarına rağmen yatırımlarını büyük oranda gerçekleştirdiğini vurgulayan Dönmez, "2016-2020 arasında yani 3. uygulama döneminde toplam 74,3 milyar liralık elektrik dağıtımyatırımı yapıldı. 2021-2025 yıllarını kapsayan 4. uygulama dönemi için bu rakam124milyar lira olarak belirlendi. Halihazırda 16 milyar lirası şebeke, 4 milyar lirası da diğer yatırımlar olmak üzere toplam20milyar liralık yatırımhayata geçirildi" diye konuştu. Bakan Dönmez, planlı bakım için de yüzde 99,3'lük gerçekleşme oranına ulaşıldığına dikkati çekerek, burada daimi rehabilitasyon, yenileme ve geliştirmenin önemli olduğunu anlattı. Elektrikte kayıp oranının 2000'li yılların başında yüzde 20'den fazla olduğunu kaydeden Dönmez, "Bugün ise neredeyse yarı yarıya bir düşüş görüyoruz. 2021'de elektrikte kayıp oranını yüzde 11,9'a düşürdük" ifadesini kullandı. Dönmez, müşteri memnuniyeti kapsamında çağrı merkezlerine gelen aramaların da önemine değinerek, şirketlerin çağrı merkezlerine ulaşılabilirlik oranının yüzde 99,5 olduğunu aktardı. Şirketlerin bakım zamanı, içeriği, kullanılan malzeme ve tutanaklar gibi verilerin raporlandığı Bakım Yönetim Sistemi'ni kuracakları bilgisini veren Dönmez, "Acil durumlara ilişkin bir yönetim planları olacak. Gerekiyorsa İHA'ları ve dronları envanterlerine dahil etmelerini arzu ediyoruz. Yine olası bir durumda mobil jeneratörlerin sahada hazır bulunmasını bekliyoruz. Vatandaşlarımızın aldığı hizmetin kalitesi ve hızlı olması kadar kolay erişilebilir olması da bizler için önemli bir husus" değerlendirmesinde bulundu. Yeni dağıtım şebekesi modelleri ve teknolojilerinin öneminin de altını çizen Dönmez, şöyle devam etti: "Önümüzdeki yılların en önemli konu başlıklarından biri elektrikli otomobiller olacak. 2030'a kadar elektrikli araç şebeke altyapısı için 1 milyar dolarlık yatırım yapılacak. Dağıtık enerji üretimi özellikle ana şebekeye binen yükün azaltılması açısından önemli. Bu nedenle, 2030'a kadar dağıtık üretim ve yenilenebilir enerji teknolojileri için 2milyar dolarlık şebeke yatırımı yapılması gerekiyor." Bakan Dönmez, siber güvenlik ve dijital dönüşümün sektör için kritik olduğuna dikkati çekerek, sözlerini şöyle tamamladı: "Dijital olgunluk seviyemizi artıracak uygulamaları hayata geçirdikçe, tüketici memnuniyeti ve şebeke güvenliğimiz de aynı oranda artacak. Sektörel siber atak dağılımına geldiğimizde ise orada oldukça popüler olduğumuzugörüyoruz. Siber saldırıların yüzde 11'i enerji sektörüne yapılıyor. Yaklaşık 9 siber ataktan 1'inin enerji sektörüne yapılıyor olması dijital güvenlikmeselesinin önemini gösteriyor."

7 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022 Borusan EnBWEnerji, Kız Öğrencilerin İstihdamını Artırmayı Hedefliyor İstanbul Borusan EnBW Enerji, yenilenebilir enerji sektöründe kadın istihdamını artırmayı hedeflediği "Kız Öğrencilerin Enerjisi: Yeşil Yakanın Yeni Gücü" projesi kapsamında İzmir Fuatres Rüzgar Enerji Santrali’nde düzenlediği saha gezisinde Aydın Mimar Sinan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Yenilenebilir Enerji bölümü öğrencileri ile buluştu. Yeşil ekonomiye geçişin odağı olan yeşil enerji dönüşümü, bir yandan yenilenebilir enerji yatırımlarına ivme kazandırırken diğer yandan sektörde yeni istihdam olanakları yaratıyor. Yeşil ekonomiye hizmet eden iş kollarını ifade etmek için son yıllarda sıklıkla kullanılan “yeşil yaka” kavramı yenilenebilir enerji sektöründe işletme teknisyeni ve bakım teknisyeni gibi doğrudan tesis yönetimine yönelik fonsiyonlarla diğer tüm destek fonksiyonları kapsıyor. Bununla birlikte, özellikle tesis bazında mevcut durumda istihdam edilen kadın çalışan oranı oldukça düşük. Borusan EnBW Enerji, sektörün artan istihdam ihtiyacını karşılarken aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyecek bir alternatif oluşturulması amacıyla Kız Öğrencilerin Enerjisi: Yeşil Yakanın Yeni Gücü projesini hayata geçiriyor. Proje, yenilenebilir enerji tesisleri, bu tesislerin işleyişi ve kilit görevlere ilişkin bir eğitim ve saha gezisi modülü ile meslek liselerininin 9, 10 ve 11. Sınıflarına yönelik liderlik ve çalışma hayatın hazırlık süreçlerini içeren bir mentörlük modülünü kapsıyor. Borusan EnBW Enerji Genel Müdürü Enis Amasyalı “İklim, insan ve inovasyon odak alanlarıyla oluşturulan sürdürülebilirlik stratejimize güçlü bir destek veren bu projemizle, kız öğrenciler başta olmak üzere sektörde gençlerin yeşil yaka olarak istihdamının artırılmasına yönelik kapsayıcı bir fırsat sağlamayı hedefliyoruz. Öğrencilerimizin isteği ve enerjisi bu amacımıza güç veriyor. Gençlerin yenilenebilir enerji sektöründe istihdamına yönelik ihtiyaç duydukları becerileri kazanmalarına destek olacak projemiz, Türkiye işgücü piyasasında yeterince temsil edilmeyen kadınların yenilenebilir enerji sektöründe istihdamının artırılmasına katkıda bulunacak.” Proje kapsamında pilot okul olarak seçilen Aydın Mimar Sinan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Yenilenebilir Enerji bölümü öğrencileri, proje kapsamında Borusan EnBW Enerji’nin İzmir Fuatres RES tesisini ziyaret etti. Rüzgar Enerji Tesisi’nde saha gezisi yapan öğrenciler, rüzgar santrallerinin nasıl çalıştığı ve işletmede bir günün nasıl geçtiğine yönelik bilgi edindiler. Toplam kurulu gücü 725 MW'a ulaşan ve rüzgâr enerjisi alanında da sektör lider üretim şirketlerinden biri olarak konumlanan Borusan EnBW Enerji, sürdürülebilirliği iş süreçlerinin temel taşı olarak konumlandırıp kapsayıcı bir şekilde ele alırken iklim, insan ve inovasyon odak alanlarında çalışmalarını yürütüyor. Odak alanları kapsamında 2030 yılında karbon nötr olmayı hedeflemelerinin yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitliğinden toplumsal faydaya, iklim krizi ile mücadeleden biyoçeşitlilik kaybının önlenmesine, yetkinlik kazanımından eşit çalışma şartlarına, iş sağlığı ve güvenliğinden inovasyona kadar birçok konuyu sürdürülebilirlik perspektifinden ele alırken sürdürülebilirliği, paydaş temelli bir yapılanma olarak görüyor ve doğayı iş süreçlerine katarak, tüm yaşam için "fayda" üretmek adına çalışıyor.

8 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022 Asunim, Ankara Lojistik Üssü’nü Güneşle Donatacak Türkiye'nin ilk uluslararası taşımacılık üssü olan Ankara Lojistik Üssü, Türkiye'nin en büyük membran çatısı olacak olan yaklaşık 6 MWp gücündeki çatı üzeri GES projesi için Asunim’i tercih etti. Hem membran çatının gerektirdiği yüksek teknoloji, hem zorlu ve özel uygulamaları Asunim'in bu projede onlarca rakibi arasından seçilmesinde büyük etken oldu. Proje bittiğinde Türkiye'nin en büyük membran çatısı olacak. Asunim Yönetim Kurulu Başkanı Umut Gürbüz, “Asunim olarak Ankara Lojistik Üssü'nün çatı üzeri GES ihalesini zorlu seçim aşamalarından geçerek onlarca rakibimiz arasından kazanmış olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Ankara Lojistik Üssü, Türkiye'de ithalat ihracat yapan firmaların Ankara'daki kalbi. Tarihi İpekyolu'nun günümüzdeki modern temsilcisi... Anadolu'da yapılandış ticaretinmerkezi. Türkiye sanayisi için bu kadar hayati bir noktada olan bu kuruluşun bu kadar sıkı elemeler sonucu bizi seçmiş olmasından ve ülkemizin dış ticaretine temiz ve sürdürülebilir enerjiyi kazandıracak olmaktan gurur duyuyoruz. Membran GES çatılar özel şartlar, yüksek mühendislik birikimi ve çok titiz bir uygulama gerektiriyor. Projenin gerektirdiği know-how'ı, tecrübeyi ve teknolojiyi fazlasıyla karşılıyor olmamızın yanında anahtar teslimini de son derece kısa bir sürede yaparak kendi limitlerimizin üzerine bir kez daha çıkmış olacağız. Asunim'in Türkiye'ye kazandırdığı ilklere bir yenisini daha ekleyeceğiz ve lojistik sektörünün en büyük çatı GES uygulamasına imza atmış olacağız." Tüm projelendirme ve mühendislik hizmetleri; Asunim’in Avrupa’daki mühendislik departmanı tarafından, en güncel teknikler ve Asunim’e özel yazılımlar kullanılarak yapılacağını belirten Gürbüz, “tüm projelerimizde olduğu gibi bu projeyi de, piyasadaki en kaliteli ürünlerle, en iyi mühendislik ve bakım hizmetlerini sunarak Avrupa standartlarına uygun bir şekilde nihayete erdireceğiz, değerli yatırımcımıza projelerinde bize güvendikleri için bir kez daha teşekkür ediyoruz”dedi. Kurulumu 120 gün gibi kısa bir sürede tamamlanması planlanan projede, Sirius marka paneller, SMA marka inverterler, Studer marka beteflam teknolojili özel solar kablolar ve Isotec IMC özel Membran izolasyonlu alt konstruksiyon system kullanılacak. Santralin bakım onarım faaliyetleri ise, Asunim’in iştirak firması olan MAXIMA Enerji tarafından yürütülecek. Haber SolarEX, 15.Yılında 5 Kat Daha Büyük Alana Taşınıyor SolarEX İstanbul Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı 15. yılında 06-08 Nisan 2023 tarihlerinde, İstanbul Fuar Merkezi bünyesindeki 40 bin m2 alanda “Birlikte Büyüyoruz” sloganıyla katılımcı ve ziyaretçisiyle buluşacak. Katılımcılar fuara katılma amaçları olan şirket imajını güçlendirmek, yeni ürün/ hizmet tanıtmak, ulusal ve uluslararası pazardan müşteri kazanmak, mevcut iş bağlantılarını güçlendirmek ve yeni iş bağlantıları kurmak, rekabetten geri kalmamak gibi konularda fuarın beklentilerini fazlasıyla karşılamış olması memnuniyetiyle, Solarex İstanbul 2023 de daha büyük büyük metrekareler ile sözleşmelerini yenilemeye başladılar. Solar sektöründe ”ülkemizi güneşin merkezi” haline getirmek amacıyla 15 yıl önce yola çıkan Uluslararası SolarEX İstanbul Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı, rekor sayıya ulaşan katılımcı ve ziyaretçisiyle güçlü bir arena olmaya devam ediyor. Uluslararası SolarEX İstanbul Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı her yıl yoğun şekilde yerli ve yabancı ziyaretçi akınına uğruyor. 2022 yılı gerçekleştirilen etkinlikte, geleneksel fuar pazarlama alışkanlıklarının dışına çıkarak 11 dilde uluslararası mecralarda güçlü bir reklam ve pazarlama çalışması gerçekleştiren fuar 3 gün boyunca 5 kıta ve 97 ülkeden ziyaretçisini ağırladı. Uluslararası Solarex İstanbul Fuarı, ”ülkemizin güneşin merkezi” olması yolunda önemli adımlar atarak, dünya markası firmaların katılımıyla sektördeki son teknoloji ürünlerinin görücüye çıktığı ticari bir platform olma özelliği taşıyor. Dünya genelinde Uluslararası birçok STK ve kuruluşla işbirliği yapan etkinlik, eş zamanlı konferans oturumlarını simultane tercüme eşliğinde canlı yayın altyapısıyla gerçekleştirerek yatırımcılara dünya genelinde pazardaki son gelişmeler ve finansmana dair tüm sorunlarına yanıt almalarına olanak sağlıyor. Türkiye’de elektrik üretiminde geçtiğimiz yıldaki kapasite artışının yüzde 97’si yenilenebilir kaynaklardan oluştu. Enerji kriziyle mücadele özellikle güneş enerjisi gibi çok hızlı uygulanabilen çözümlere ihtiyaç var. Dünyadaki gelişmelerin, yeni teknolojilerin ve güneş enerjisi çözümlerinin en iyi şekilde sunulduğu Türkiye’deki tek uluslararası etkinlik SolarEX İstanbul’da katılımcı ve ziyaretçi olmak ve detaylı bilgi için; www.solarexistanbul.com

26-28 Ekim 2022

Kalyon Enerji “Doğaya Saygılı Üretim, İsrafı Önleyen Tüketim” Vizyonuyla Hareket Ediyor Türkiye’nin yenilenebilir ve temiz enerji kapasitesi en fazla şirketlerinden biri olan Kalyon Enerji, odağına sürdürülebilirlik kavramını koyarak, temiz tabiat, verimli enerji, daha sağlıklı bir dünya için yatırımlarına hız kesmeden devam edecek. Gelecek kuşaklara sağlıklı bir dünya bırakma hayali ile hız kesmeden faaliyetlerini sürdüren Kalyon Enerji, sürdürülebilir enerjiye duyulan inanç ve ekonomiye katma değer sağlamak vizyonuyla faaliyete soktuğu Kalyon PV Güneş Teknolojileri Fabrikası’nda, doğayı iyileştirecek enerjiler üretiyor. Kalyon PV, dört farklı aşamadan oluşan güneş paneli üretimini tek çatı altında toplamasıyla dünyanın ilk ve tek üretimtesisi konumunda bulunuyor. KalyonKarapınar GES’in2milyon güneş panelini üreten Kalyon PV, yılda toplam 6 milyon kWh’lik enerji üretecek. 5 Haziran Dünya Çevre Günü vesilesiyle konu hakkında bir açıklama yapan Kalyon Enerji İcra Kurulu Üyesi Dr. Murtaza Ata, “Doğaya saygılı üretim, israfı önleyen tüketim vizyonuyla hareket ediyoruz. Bu kapsamda üretime geçirdiğimiz ve her biri, 1 MW DC’lik olan Güneş Enerjisi Santrali, yaklaşık olarak her yıl 5 bin 600 adet ağaç kurtarırken, yılda bin 500 ton karbondioksit salınımını da engelliyor”dedi. Karapınar GES, 2MilyonTonun Üzerinde Karbon Salımını Önleyecek Türkiye’nin yerli teknolojiyle hayata geçirilmiş ilk, Avrupa’nın en büyük enerji santrali olan Kalyon Karapınar Güneş Enerjisi Santrali (GES), tam da bu noktada Türkiye’nin yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji ihtiyacını karşılamak adına hayata geçirilmiş en büyük yatırımların başında gelirken, iklim değişikliğinin sonuçlarıyla da doğrudan mücadele ediyor. Dünya Bankası’nın çevresel risk yönetimi yaklaşımının ayrılmaz bir parçası olan Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesi uygulamalarının büyük bir titizlikle uygulandığı Kalyon Karapınar GES, çevre ve sosyal etki açısından da kritik bir öneme sahip. Santral 2022 sonunda tam kapasiteye ulaştığında 2milyon tonunüzerinde karbon emisyonunun önlemesinin yanında, 2milyon haneye de temiz elektrik sağlayacak. Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlamalarının yanında çevresel sürdürülebilirlik konusunda da millî bir sorumluluk bilinciyle ilerlediklerini belirten Dr. Murtaza Ata, Kalyon Karapınar GES ve Kalyon PV’de üretmekte oldukları enerji teknolojilerinin yanı sıra, yatırımına devam ettikleri 1000 megawatt gücündeki rüzgâr enerjisi santraliyle de Türkiye’nin daha yaşanılabilir yarınları için çalışmayı sürdürdüklerini dile getirdi. Ata, konuyla ilgili şunları söyledi: “Yenilebilir enerji, bir çevre meselesi olmanın ötesinde, enerji arz güvenliğinin hayati unsuru haline gelmiştir. Biz bu bakış açısıyla yalnızca bir güne değil, her güne 5 Haziran Dünya Çevre Günü bilinciyle yaklaşıyoruz. Yenilenebilir enerjiyi daha ulaşılabilir kılmak için de var gücümüzle çalışıyoruz.” 10 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022 Haber Çimsa’dan 52Milyon TL’lik Güneş Enerjisi Yatırımı Sabancı Topluluğu’nun global markası Çimsa, Afyon Fabrikası’nda çimento sektöründe Türkiye’nin en büyük güneş enerjisi santrallerinden birini kurmaya hazırlanıyor. 52 milyon TL yatırım ile kurulacak santral, 3.3 MW kurulu güce sahip olacak ve yıllık 4,2 milyon kWh elektrik enerjisi üretecek. Çevresel per formansını geliştirerek sürdürülebilir bir yaşama katkı sağlamak amacıyla çeşitli çalışmalar yapan Sabancı Holding iştiraki Çimsa, Afyon Fabrikası’nda Türkiye çimento sektörünün en büyük güneş enerjisi santrallerinden birini kurmaya hazırlanıyor. Santral 3.3 MW kurulu güce sahip olacak ve yıllık 4,2 milyon kWh elektrik enerjisi üretecek. Bu santralde üretilecek elektrik miktarı 3000 hanenin yıllık elektrik ihtiyacına eş değer olacak. 60 bin m² alanda 7479 adet güneş panelinin kullanılacağı ve 2023 yılının 4. çeyreğinde aktif olacak Güneş Enerjisi Santrali (GES) projesinde, yıllık 2 bin ton karbondioksit (CO₂) tasarrufu sağlanarak 2 milyon ağacın CO₂ nötrleme kapasitesine denk gelen miktarda katkı yaratılması hedefleniyor. Çimsa’da yeşil dönüşümün gerekliliklerini yerine getirmek için çalıştıklarını belirten Çimsa CEO’su Umut Zenar, “Öncelikle iklim değişikliği ile mücadelede güneş ve rüzgâr enerjisi gibi sürdürülebilir kaynakların kullanımı ülkelerin enerji stratejilerinde önemli yer tutuyor. Küresel emisyonların 2030'a kadar yarı yarıya azaltılması için yenilenebilir enerji kullanımına yönelik büyük çaplı bir dönüşüm yaşanması gerekiyor. Bu süreçte Çimsa olarak döngüsel ekonominin bir parçası olmaya devam etme hedefiyle, yeşil dönüşümün gerekliliklerini yerine getirmek ve sürdürülebilir kalkınmaya ulaşmak için çok çalışıyoruz. Sürdürülebilirlik stratejimiz kapsamında, karbon ayak izinin azaltılması, enerji verimliliği, çevre dostu ürünler gibi konulara odaklanmaya devam ediyoruz. Bu kapsamda hayata geçireceğimiz güneş enerjisi yatırımımızın tüm dünyanın ortak sorunu olan emisyonların azaltılması konusuna büyük katkı sağlayacağını düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.

Türkiye’deki İlk Hibrit Rüzgâr ve Güneş Projesi Gerçekleştiriliyor GE ve GE’nin bölgesel çözüm ortağı Inogen, Türkiye'deki ilk Hibrit Rüzgar ve Güneş projelerinden birini inşa etmek üzere Sertavul tarafından seçildi. Proje devreye girdiğinde, 2020 yılında faaliyete geçen 32 MW'lık rüzgar santrali ile 30 MW'lık güneş enerjisi santrali entegre edilmiş olacak. Rüzgar enerjisi santraline güneş enerjisi sisteminin ilave edilmesi ile kurulacak hibrit proje gün boyunca güneş ışığından ve sıklıkla geceleri esen sert rüzgarlardan enerji üretebilecek. Hibrit sistem, şebekeye dağıtılabilir yenilebilir enerjiyi iletirken, santralde daha yüksek bir kapasite faktörü sağlayarak tesisin kullanılabilirliğini artıracak. GE, Yenilenebilir Hibrit Sistemler CEO'su Prakash Chandra, bu projenin, Türkiye'de hibrit santrallerin büyümesi için atılan önemli adımlardan biri olduğunu söyledi. Projenin, sınırlı alt yapıyı en uygun şekilde değerlendirip mevcut santralin kapasite faktörünü iyileştirerek, Türkiye'nin enerji dönüşümü çalışmalarının hızlandırılmasına katkıda bulunacağını ve akıllı enerji dağıtımına olanak tanıyacağını belirtti. Ayrıca müşterileri Sertavul'un daha fazla yenilenebilir enerji sağlamasına destek olacağının altını çizdi. Sertavul Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Taş, projeye ilişkin şunları söyledi: “Sertavul, GE ve Inogen işbirliği ile Türkiye’de ilk Hibrit projesini hayata geçirmiş olmanın gururunu yaşıyor. Son yıllarda temiz enerji için yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımlar, dünya genelinde artış gösterdi. Biz de bu proje ile yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak enerji verimliliğinin artmasına ve hava kirliliğinin azalmasına destek olmayı ve ülkemize katkı sağlamayı hedefliyoruz. Ortaklarımızdan aldığımız destekle de enerji üretimimizi artırmayı planlıyoruz.” Inogen CEO'su Ali Murat Soydan ise "GE liderliğinde, ülkenin ve dünyanın en önemli projelerinde çözüm ortağı olarak yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Türkiye'de büyük bir hibrit potansiyeli bulunduğuna inanıyoruz. Burada sahip olduğumuz en önemli özellik, projeleri hızlı bir şekilde yerel üretim yoluyla uygulama becerimizdir. Şu anda GE yapısı altında günlük 4 MW'tan daha yüksek kapasitede güneş enerjisi santrali inşa edip devreye alıyoruz. Bu da projelerde birlikte çalıştığımız ortaklarımıza büyük bir finansal avantaj sağlıyor” dedi. Proje kapsamında Inogen, saha faaliyetlerini gerçekleştirecek ve santralin toplam enerji üretimini artırmaya yardımcı olacak güneş takip sistemlerini sağlayacak. Güneş enerjisi santrali için, GE 7 adet FLEXINVERTER güneş enerjisi dönüşüm ünitesi sağlayacak. Bu projeyle, GE'nin 4,7 MW kapasiteli güneş enerjisi çözümünün dünya çapındaki ilk kurulumu gerçekleştirilmiş olacak. GE, Türkiye'ye halihazırda 1,3 GW'lik FLEXINVERTER teknolojisi sağladı. GE'nin FLEXINVERTER teknoloj isi , tamamı standart 18,3 m'lik (20 fit) ISO yüksek hacimli konteynere entegre edilen güneş paneli inverteri, orta gerilim güç trafosu ve isteğe bağlı OG Halka Ana Ünitesini birleştiren entegre konteynerli bir çözümdür. Teknoloji, şebeke ölçeğinde güneş enerjisi ve depolama uygulamaları için güvenilir, uygun maliyetli, tak-çalıştır tipi, fabrikada entegre bir güç dönüşüm platformu sunmaya yardımcı olan akıllı bir çözümdür. Sermaye ve işletme maliyetlerinin düşürülmesine ve santralin daha güvenilir bir performans göstermesine katkı sağlar. FLEXINVERTER, FLEXRESERVOIR ve FLEXIQ teknolojilerini içeren, GE’nin Yenilenebilir Hibrit Sistemler FLEX portföyünün önemli bir öğesidir. FLEXRESERVOIR, çoklu yapılandırmalar ve pazar uygulamalarına yönelik sisteme entegre bir akü enerji depolama ve güç elektroniği çözümüdür. FLEXIQ ise, şebeke uyumluluğunu sağlamak ve ömür boyu müşteri değerini en üst düzeye çıkarmak için tasarım, operasyon ve filo yönetimi çözümleri sunan dijital bir platformdur. 11 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022

Alman Siemens Energy ve Fransız Air Liquide, Avrupa'da endüstriyel ölçekte yenilenebilir hidrojen elektrolizörlerinin seri üretimi için bir ortak girişim kurduklarını duyurdu. Elektroliz modülleri üretecek multi-gigawatt'lık fabrikanın ve merkezi Berlin'de olacak ortak girişimin %74,9'unu Siemens Energy ve %25,1'ini Air Liquide alacak. Üretimin 2023'ün ikinci yarısında başlaması ve 2025 yılına kadar yıllık 3 GW üretim kapasitesine ulaşması bekleniyor. Şirketler, stratejik ortaklığın hem Air Liquide hem de Siemens Energy'nin boru hatlarını birleştiren ve büyük endüstriyel ölçekli hidrojen projelerini hedefleyen bir hidrojen projeleri portföyünden yararlanacağını kaydetti. İlk projelerden biri 200 MW kapasiteli Air Liquide Normand'Hy elektrolizör projesi olacak. Siemens Energy ve Air Liquide Hidrojen Enerjisi Ortak Girişimini Kurdu 12 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022 Haber Enova, “Top Brand PV Seal” Ödülüne Layık Görüldü Enova, OrtaDoğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki faaliyetleriyle her yıl yerel ve bölgesel seviyede sektörün lider firmalarını tespit etmek ve öne çıkarmak için bağımsız pazar analizi yürüten küresel çapta tanınmış araştırma enstitüsü EUPDResearch ve ileri gelen işbirliği ve bilgi platformu Joint Forces for Solar Global (JF4S) tarafından verilen 2022 “Top Brand PV Seal”ödülüne layık görüldü. Dünya çapında yüzlerce sistemkurucusuyla yapılan“Küresel PV SistemKurucuları İzleme” anket sonuçlarına istinaden EUPDResearch tarafından verilen“TopBrandPV Seal”ödülü, güvenilirliği ve dürüstlüğü temsil etmesiyle uluslararası PV sektörünün en tanınan ve en prestijli ödülüdür. Enova bu yıl, uçtan uca güneş enerjisi hizmetleri sunan şirketlerin yarıştığı Güneş Enerjisi Mühendisliği, Satın Alma ve İnşaat (EPC) kategorisinde “Top Brand PV Seal”ödülünü kazandı. Enova CEO'su Renaud Capris, söz konusu ödülle ilgili şunları söyledi: “Enova’nın entegre enerji ve tesis yönetimi hizmetlerinde sürdürülebilirlik ortağı olarak öncü rolünü ortaya koyan bu ödüle layık görülmekten mutluluk duyuyoruz. ‘Top Brand PV Seal’ ödülü, yerel ve bölgesel pazar gelişimine katkımızın bir göstergesi olup, müşterilerimizin ekibimizeduyduğugüveni tasdikler niteliktedir. Enova, müşteri odaklı, gücünü kalitesinden alan sürdürülebilir iş modeliyle Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde pazar lideri konumuna yükseldi. Bu ödül, yerel vebölgesel pazarlardaki kesintisiz gayretlerimizi ve performansımızı taçlandırdı.” Enova halihazırda BAE, Umman, Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar, Mısır ve Lübnan dahil Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde 35'in üzerinde güneş enerjisi EPC projesini yürütüyor. Türkiye'de ise son zamanlarda iki yeni projeyi yürürlüğe koydu. Bunların ilki, Tunceli’de Munzur Su su şişeleme firmasında 6.000 metrekare üzerine kurulacak 1,1 MWp kapasiteli 2.445 fotovoltaik panelden oluşan çatı üzeri güneş enerjisi PV tesisi. Müşterinin enerji ihtiyacının yüzde 46’sını karşılayan proje, her yıl yenilenebilir kaynaklardan 1,4 GWh enerji üreterek CO2 salınımını yılda 700 ton azaltıyor. Diğer proje ise, Sakarya’da bulunan Kalibre Alüminyum için 5.410 metrekare üzerine kurulacak, 2.489 fotovoltaik panelden oluşan 1,42 MWp kapasiteli çatı üzeri güneş enerjisi PV sistemi. Müşterinin enerji ihtiyacının yüzde 30’unu karşılayanbuproje, her yıl yenilenebilir kaynaklardan 1,5 GWh enerji üreterek CO2 salınımını yılda 750 ton azaltıyor. EUPD Research'ten Markus A.W Hoehner ise konuyla ilgili şöyle konuştu:“EUPDResearch, PV pazarındaki aracıların ve son kullanıcıların algılarının ölçümü ve analizinde yirmi yılı aşkın deneyime bir sahip. Güneş enerjisi sektöründe dünya çapında önde gelen sertifikalandırma kurumu olarak tanınıyor. Araştırmamız Enova'nın Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde önde gelen PV markalarından biri olduğunu ortaya koyarken, firmanın yerel pazar gelişimine olağanüstü katkılarını da belgelendiriyor. Enova'yı bu gurur verici başarısından ve dünya çapında iş ortaklarının ve müşterilerin beklediği yüksek standartlara örnek teşkil etmesindenötürü kutluyor vedurmak bilmeyen ilerleyişinde başarılar diliyoruz.” Entegre enerji ve çoklu teknik hizmetlerde uzman Enova, müşterilerine finansal, operasyonel ve çevresel hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olacak kapsamlı ve performansa dayalı enerji ve tesis yönetimi çözümleri sunuyor.

Avrupa’nın En Büyük Yüzen Güneş Parkı Açılıyor 120 güneş panelinden oluşan, dört futbol sahası büyüklüğündeki Avrupa'nın en büyük yüzen güneş parkı, Temmuz ayında Portekiz'in Alqueva yapay gölü üzerinde açılacak. Dört futbol sahası büyüklüğündeki güneş parkı için panellerin taşınmasına ve yerleştirilmesinebaşlandı. Ülkenin kamuhizmeti şirketi EDP tarafından Batı Avrupa’nın en büyük yapay gölü üzerinde inşa edilen yüzen ada, Portekiz’in Rusya‘nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana fiyatları yükselen ithal fosil yakıtlara olanbağımlılığı azaltma planının bir parçası olarak gerçekleştiriliyor. Gazla Çalışan Bir Tesisin Üçte Birine Mal Olacak Portekiz uzun saatler boyunca güneş ışığı alanbir ülke. AyrıcaAtlantik üzerindengelen rüzgarlara da açık olduğu için yenilenebilir enerji bakımından sahip olduğu şansı, krizi de fırsat bilerek daha güçlü kullanmak istiyor. Ülkede neredeyse hiç Rus fosil yakıtı kullanılmıyor ancak gazla çalışan enerji santralleri hala artan yakıt fiyatlarınınbaskısı altında. Projeden sorumlu EDP grup direktörü Miguel Patena, Reuters‘e konuşarak 5 megavat (MW) kurulu güce sahip yüzer parktan üretilen elektriğin, gazla çalışan bir tesisten üretilenin üçte birinemal olacağını söyledi. Hidroelektrik üretmek için kullanılan Alqueva rezervuarındaki paneller, yılda 7,5 gigawatt/saat (GWh) elektrik üretecek ve 2 GWh’sini depolamak için lityumpiller kullanılacak. Güneş panelleri 1.500 aileye veya yakınlardaki Moura ve Portel kasabalarının elektrik ihtiyacının üçte birini sağlayacak. Patena, “Bu proje, Avrupa’daki bir hidrobarajda bulunan en büyük yüzer güneş enerjisi parkı olacak”dedi. Göllerde veya denizde dubalara monte edilen güneş panelleri, CO2 emisyonlarını azaltmak için Kaliforniya‘dan Çin‘deki kirli endüstriyel havuzlara kadar çeşitli yerlere kurulmuş durumda. Herhangi bir gayrimenkul gerektirmediği ve elektrik şebekesine hidroelektrik için kullanılan mekanizmalar üzerinden, yani mevcut bağlantılarla bağlanabildiği için özellikle maliyet açısından verimli görülüyor. Güneşli günlerde üretilen fazla enerjinin bulutlu günlerde veya geceleri kullanılmak içindepolanmak üzere suyu göle pompalayabilmesi de önemli bir avantaj. Hedef: 2030’a Kadar Yüzde Yüz Yenilenebilir Enerji EDP yönetim kurulu üyesi Ana Paula Marques, Ukrayna’daki savaşın yenilenebilir kaynaklara geçişi hızlandırma ihtiyacını gösterdiğini söyledi. Alqueva projesinin EDP’nin “2030’a kadar yüzde 100 çevreci olma”stratejisininbir parçası olduğunu kaydeden Marques, yenilenebilir kaynakların şu anda EDP’nin 25,6 GW kurulu gücünün yüzde 78’ini oluşturduğunu belirtti. 2017 yılında EDP, Avrupa’da hidro vegüneş enerjisininbirbirini nasıl tamamlayabileceğini test eden ilk tesis olan Alto Rabagao barajına 840 panelli bir pilot yüzer güneş enerjisi tesisini kurmuştu. EDP, Alqueva projesini genişleterek, 70 MW kurulu güce sahip ikinci bir yüzer çiftlik inşa etmeyi planlıyor. 13 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022 Biotrend Enerji, Avrupa Kalkınma Bankası (ERBD) tarafından her yıl düzenlenen ve projelerin bağımsız bir jüri tarafından değerlendirildiği EBRD Sürdürülebilirlik Ödülleri’nde bronz ödülün sahibi oldu. Bu yıl 72 projenin yarıştığı ve bağımsız bir jüri tarafından puanlanan, EBRD Sürdürülebilirlik Ödülleri’nin “Sürdürülebilir Enerji” dalında kazanılan Bronz Ödül, Biotrend Enerji’nin bu yıl kazandığı üçüncü ödül oldu. EBRD Sürdürülebilirlik Bronz Ödülü ile ödüllerine bir yenisini ekleyen Biotrend Enerji’nin CEO’su Osman Nuri Vardı, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Avrupa Kalkınma Bankası tarafından bağımsız bir jüri paneli tarafından işaret edildiğimiz bu ödül, bizim adımıza çok kıymetli. Biotrend Enerji bünyesinde, daha yaşanılabilir ve sürdürülebilir bir gelecek için sadece çevre alanında değil, sosyal sorumluluk üretmek ve hayata geçirmek için de çalışıyoruz. ‘Kadın için şiddet farkındalığı eğitimi’, ‘Hayat Ağacı kütüphanesi’, ‘Köy okullarına kitaplık ve Kamelya projesi’ gibi nice projelerimiz mevcut. Sürdürülebilirlik konusu bizler için önemli bir alan. Bu sebeple 2022 yılında şirketimiz içinde sürdürülebilirlik ofisi kurduk. Tüm bu yatırımlarımızla birlikte, şirketimiz ve ülkemiz açısından alınması gereken uzun bir mesafe var, bizim de çalışkanlığımız ve yüksek bir motivasyonumuz var. Altın ödül alana kadar şevkle çalışacağız” şeklinde konuştu. Biotrend Enerji, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan Sürdürülebilirlik Bronz Ödülü Aldı

Güneşder, GES Yatırımcılarına Ödeme Yapılmayarak Mağdur Edildiğini Öne Sürüyor "Rekabet İçin Yeni Esneklikler Gerekiyor" Güneşder (Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği), basına servis ettiği bülteninde, tedarik şirketlerinin GES yatırımcılarına ödeme yapmamalarının, yatırımcıyı mağdur ettiğini vurguluyor. Bültende şu ifadeler yer alıyor: “Devletten gününde ödeme alan görevli tedarik şirketleri lisanssız güneş enerjisi yatırımcılarına ödemeleri yapmayarak yatırımcıyı mağdur ediyor. 2012 yılında yürürlüğe giren Lisanssız Elektrik Yönetmeliği kapsamında yatırım yapan yaklaşık 7000 MW’e kurulu güç sahibi 5000’e yakın lisanssız güneş enerjisi yatırımcısı, görevli tedarik şirketleri (EPSAŞ)’lar tarafından mağdur ediliyor. Nakit Akışı Krizi Sebebiyle Yatırımcı Güç Duruma Düşmeye Başladı Son günlerde görevli tedarik şirketleri lisanssız üreticilere e-mail ile bildirim yaparak aylık YEKDEM ödemelerinin yapılamayacağını, ödemenin finansal Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Genel Sekreteri Hakan Erkan Türk firmalarının Avrupa pazarında rekabet güçlerini korumaları için lisanssız elektrik üretim mevzuatında yeni esneklikler sağlanması gerekliliğinin ortaya çıktığını söyledi. Erkan, GENSED tarafından yayınlanan basın açıklamasındaki değerlendirmesinde Avrupa Birliği’nin Yeşil Mutabakat kapsamında Sınırda Karbon Vergileri uygulamasını hayata geçirmeye hazırlandığını hatırlatırken, bu nedenle Türk sanayi kuruluşlarının birlik ülkelerinde rekabetçi konumu sürdürmek için karbon ayak izlerini hızla düşürmek zorunda olduğunun altını çizdi. Lisanssız güneş enerjisi yatırımlarının bu hedefe ulaşmada en hızlı ve etkin çözümlerin başında geldiğini ve ilgili mevzuatta son dönemde yapılan güncellemelerin büyük ölçekli yatırımların önünü açtığını kaydeden Erkan, buna karşın sanayi kuruluşlarının mevzuatın da izin verdiği büyüklüklerdeki lisanssız olumlu gelişme yaşanması halinde ve fatura ibraz tarihleri dikkate alınarak ödeneceği bildirilmektedir. Halbuki YEKDEM ödemeleri EPİAŞ tarafından EPSAŞ’lara günü gününe yapılmaktadır. Ancak EPSAŞ’lar bu ödemeleri yeddinde tutarak lisanssız santral sahiplerine ödememektedir. Bu tamamen hukuka aykırı bir durumdur. Zira EPSAŞ’ların; Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 25. Maddesine göre bir sonraki ayın en geç 5. günü bu ödemeleri lisanssız yatırımcılara yapma zorunluluğu vardır. Yani EPSAŞ’lar devletten lisanssız santrallere ödenmek üzere aldığını yatırımcıya ödememekte ve ne zaman ödeyeceğinin de ucunu açık bırakmaktadır. Büyük çoğunluğu döviz kredisiyle ve uzun vadeli olarak finanse edilen bu yatırımlar, artan döviz kurlarıyla birlikte zamanında ödenmeyen üretim bedelleri sebebiyle büyük bir nakit akış kriziyle baş başa kalmışlardır. Özellikle EPSAŞ’ların bu güneş enerjisi projeleri için uygun arazi bulmada çok zorlandığını kaydetti. GENSED olarak bu sorunun çözümü için önerilerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na ilettiklerini söyleyen Erkan, kuruma 5.1.h kapsamında güneş enerjisi yatırımları için, hazine arazilerinin tahsisi imkanlarının getirilmesi ve yüksek gerilimden (154kV) bağlı tüketim tesislerine aynı dağıtım bölgesi sınırları içerisinde kalma kısıtının kaldırılması önerisini sunduklarını belirtti. Erkan, sanayi kuruluşlarının GES yatırımlarını hızlı devreye almaları ile karbon ayak izlerini ve üretim maliyetlerini düşüreceğini ve bu durumun da, Türk firmalarının AB ülkelerindeki rekabet gücünü korumasına önemli katkı sağlayacağına vurgu yaptı. GENSED Genel Sekreteri Hakan Erkan sözlerinin devamında şunları söyledi: “Lisanssız güneş enerjisi yatırımları Türkiye’de güneş enerjisi yatırım kültürünün oluşmasında ve sektörel gelişiminde adeta ana belirleyici oldu. Bu borçları geç ödemelerinden kaynaklı negatif kur farkı etkisi yatırımcıyı güç duruma düşürmeye devam etmektedir. Birçok lisanssız GES yatırımcısı YEKDEM ödemelerinin yapılmaması nedeniyle bankalara kredi borcunu ödeyememektedir. Bu durumun yatırımcının finansal çöküşüne sebep olurken bankalarda da batık kredi sayısının artıracağına şüphe yoktur. Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği olarak; Enerji Bakanlığı ve EPDK’nın bu konuya acil müdahale etmesini ve ödemelerin zamanında yapılmasının sağlanmasını ve ayrıca EPDK’nın gündeminde olan EPSAŞ’ların ödemesiyle ilgili yasal düzenlemenin acilen yürürlüğe girmesini beklemekteyiz.” yatırım alanının gelişmesi için sağlanan esneklik ve destekler yerli güneş enerjisi sanayisinin oluşumundan, sektörde nitelikli iş gücü ile kurumsal hizmet sağlayıcılarının artmasına kadar birçok alanda ülkemize önemli faydalar sağladı. Sanayi kuruluşlarının lisanssız yatırımları için sağlanabilecek önerdiğimiz yeni esneklikler de Türk sanayicilerinin AB pazarlarında uygulamaya girecek karbon vergilerine karşı rekabet güçlerini korumalarını hatta arttırmalarını sağlayacaktır. Bu yüzden sektör olarak beklentimiz GENSED görüşlerinin de yer aldığı yeni düzenlemeleri kapsayan Lisanssız Elektrik ÜretimYönetmeliğinin bu ay içinde yayınlanmasıdır”. Haber 14 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022

Prof. Dr. Selin Aradağ, Hidroenerjide Uluslararası Başarıya İmza Atan Grubun İçinde Yer Aldı Avrupa ülkeleri, Fit for 55 adını verdikleri paketle karbon emisyonlarını azaltmak için geliştirilen politika önerilerini pratiğe dönüştürmenin yollarını bulmaya odaklandı. Bu kapsamda hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynakları, ülkeler arası işbirliğini artırmayı hedefleyen ve Türkiye’nin de kurucuları arasında yer aldığı Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği (European Cooperation in Science and Technology | COST Association) programı tarafından öncelikli maddeler arasında sayıldı. Bu kapsamda, önerenleri arasında TED Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Selin Aradağ’ın da bulunduğu aksiyon önerisi PEN@HYDROPOWER (Pan-European Network for Sustainable Hydropower), COST kapsamında bu yıl seçilen 70 proje arasında 2. sırada yer aldı. Her yıl 600’ü aşkın projenin başvurduğu COST’la ilgili değerlendirmelerini paylaşan Prof. Dr. Selin Aradağ Çelebioğlu, “Avrupa’dan ortaklarımız ile birlikte geliştirdiğimiz aksiyon önerimizin, çok sayıda proje arasından 2. olarak desteklenmeye layık görülmesi mutluluk verici. Avrupa ve Dünya’daki sürdürülebilir ve temiz enerji ihtiyacı düşünüldüğünde, PEN@HYDROPOWER projemizin temiz enerjiye geçiş ve enerji üretiminde suyun daha anlamlı şekilde kullanımı konusunda önemli bir kapı aralayacağına inanıyoruz. Ben de TED Üniversitesi’ni ve Türkiye’yi temsilen projenin yönetim kurulunda görev alacağım için gururluyum” ifadelerini kullandı. Hidroenerjinin Avrupa’da Yaygınlaşması Hedefleniyor Avrupa Birliği COST programı tarafından kabul edilen aksiyon önerisinin öncelikli hedefinin Avrupa çapında araştırmacılar, mühendisler, akademisyenler, endüstri ve sivil toplum temsilcileri arasında bir ağ oluşturulmasını sağlamak ve konuyla ilgili araştırma gruplarının projelerini desteklemek olduğunu ifade eden TED Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Selin Aradağ, “PEN@HYDROPOWER olarak adlandırdığımız bu aksiyon, hidroenerjinin Avrupa’da yaygınlaşması, dijitalleşmesi, sürdürülebilir bir biçimde uygulanabilmesi ve diğer temiz enerji çeşitleriyle birlikte kullanılabilmesine yardımcı olacak şekilde düzenlenmesi gibi çalışmaları artıracak faaliyetlere ev sahipliği yapacak. Bir ağ oluşturma (networking) projesi olarak tasarlanan aksiyon, bu yıl Avrupa Birliği’nin desteklemeye uygun gördüğü projeler arasında yer aldı. Projemiz, COST tarafından belirlenen 70 proje arasında 2. sırada konumlandı” diye konuştu. Proje 4 yıl sürecek Aksiyonun 4 yıl süreceğini ve bu süreçte kendisinin aksiyonun yönetim kurulu üyesi olarak görev yapacağını anlatan Prof. Dr. Selin Aradağ, değerlendirmelerini şu ifadelerle sonlandırdı: “PEN@ HYDROPOWER isimli aksiyon önerimiz, COST’un araştırmacıların Avrupa düzeyinde koordinasyonunu sağlamak ve Avrupalı bilim insanlarının ağ faaliyetlerini desteklemek misyonuna uygun olarak, AB tarafından sağlanacak bütçe kapsamında 4 yıl boyunca Aksiyon Yönetim Komitesi toplantıları, bilimsel çalıştay ve seminerler, bilimsel ziyaretler, kurslar ve araştırma konferansları ile yayınlara öncülük edecek. Makine Mühendisliği, termodinamik, elektrik - elektronik mühendisliği, sürdürülebilir mühendislik, ekonomi, işletme, hidroloji gibi bilim dallarına temas edecek aksiyonumuz, Avrupa’daki araştırma grupları arasında işbirliğini kolaylaştırmak için tüm paydaşları buluşturmaya odaklanacak.” Aselsan ve Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ), yerli imkânlarla bir rüzgâr türbini geliştirmek için işbirliğine gidiyor. Üretilecek ilk yerli rüzgâr türbininin, Türkiye’nin ilk rüzgâr santrallerinden Çeşme’deki Alaçatı Rüzgâr Enerji Santrali’nin (ARES) sahasına 2024 yılında dikmesi hedefleniyor. Aselsan tarafından daha önce rüzgâr ölçüm direği dikilen sahada veri toplanmaya devam ediliyor. Bu arada geliştirilecek yerli rüzgâr türbininin jeneratör ve güç dönüştürücü kısımlarının tasarımı tamamlandı. Rüzgâr türbinlerinin kurulacağı sahada zemin etütleri de gerçekleştirildi. Planlama dahilinde Aselsan ve EÜAŞ işbirliğiyle geliştirilip üretilecek ilk rüzgâr türbini 2024 yılında Alaçatı RES’e dikilecek. İlk olarak her biri 4 megavat gücünde iki adet rüzgâr türbini EÜAŞ’ın işlettiği Alaçatı RES sahasında dönmeye başlayacak. Daha sonra türbinlerde seri üretime geçilmesi planlanıyor. Aselsan ve EÜAŞ, İlk Yerli Rüzgâr Türbinini Üretecek 15 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022

Haber Saros Rüzgâr Enerji Santrali TamKapasiteyle İşletmeye Geçti Tamamı yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşan portföyü ile Borusan EnBW Enerji, 2020 yılında kademeler halinde hizmete almaya başladığı Çanakkale’nin Çan ilçesinde yer alan Saros Rüzgâr Enerji Santrali’ni tam kapasite ile faaliyete geçirdi. En büyük karasal türbinler arasında yer alan 27 adet GE Cypress türbininden oluşan tesis, 138 MW kapasiteye ulaştı. Ürettiği yeşil elektrikle yıllık 200 bin haneyi aydınlatan Saros Rüzgâr Enerji Santrali 267 bin ton karbondioksit salımını engelleyerek işletme dönemi boyunca 7,3 milyon ağaca eşdeğer bir karbondioksit azaltma etkisi yaratacak. Proje üretime geçtiğinde doğal gaz ithalatını yıllık 100 Milyon m3 azaltacak. Bu da Türkiye’nin doğalgaz faturasının yaklaşık 75MilyonABD doları düşmesi anlamına geliyor. Santral aynı zamanda, yakıt fiyatlarının çok arttığı bu dönemde, diğer rüzgâr santralleri gibi ülkemizin elektrik üretim maliyetinin azalmasına katkı sağlıyor. İklim, insan ve inovasyon odak alanlarında sürdürülebilirlik çalışmaları yürüten Borusan, konuyu kapsayıcı bir şekilde ele alıyor. Grup şirketlerinin birbirini tamamlayan hedefleriyle bütüncül bir sürdürülebilirlik stratejisi benimseyen Borusan, yenilenebilir enerji alanında Borusan EnBW Enerji ile öncü çalışmalara imza atıyor. Bugün etkilerini yakından hissetmeye başladığımız küresel iklimdeğişikliği ve içinden geçtiğimiz enerji krizi yeşil enerjiye geçişi hızlandırıyor. Atıksız, emisyonsuz ve hiçbir kaynağı tüketmeyen üretimleriyle yenilenebilir enerji yatırımları bu dönüşümün en önemli bileşenini oluşturuyor. Saros Rüzgâr Enerji Santrali ülkemizin ve dünyanın sürdürülebilirliğine önemli bir katkı sağlarken, tesisin yapım ve işletme döneminde de yürütülen her faaliyette çevresel ve sosyal hassasiyetler gözetiliyor. Tüm yatırım dönemi boyunca sahadaki bitki ve hayvan türlerinin korunması amacıyla tam zamanlı biyologlar sahada görevli olarak çalıştı ve tüm çalışanlara konuyla ilgili gerekli farkındalık eğitimleri verildi. Ayrıca, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi ile imzalanan protokol kapsamında yürütülen biyoçeşitlilik projesi ile, karasal yaşam kapsamında önemli türler arasında bulunan kuş ve yarasa popülasyonlarının orman alanlarında artışını sağlamak; böylece, ağaçlara zarar veren böceklerle beslenen bu türler sayesinde böcek popülasyonunu dengeleyerek ağaçların sağlıklı kalabilmesine destek olmak amaçlanıyor. Geliştirilen toplumsal katkı projeleri ile bölge halkının ortak kullanımına yönelik alanlarda düzenleme çalışmaları yürütülmeye devam ediyor. Borusan EnBW Enerji Genel Müdürü Enis Amasyalı, tesisin artan kapasitesiyle devreye girmesinin ardından şu açıklamayı yaptı: “Ülkemizin yeşil enerji dönüşümüne katkıda bulunan büyük bir yatırımı tamamlamış olmanın mutluluğu ve gururu içindeyiz. Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınmasının yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarını etkin bir şekilde kullanabilmesiyle yakından ilişkili olduğuna inanıyoruz. Bu inançla, başta rüzgâr enerjisi olmak üzereülkemizin yenilenebilir enerji potansiyelini hayata geçirmek için çalışıyoruz. Saros RES için yaptığımız yatırımekonomi ve çevre açısındanTürkiye içindeğer yaratacak ve onbinlerce hanenin elektrik ihtiyacını sürdürülebilir bir şekilde karşılayacak. Şirketimiz yenilenebilir enerji alanında emin adımlarla ilerlemeye devam edecek”. WindEurope’un Finans ve Yatırım Trendleri raporuna göre Avrupa’da, 2021 yılı boyunca yeni rüzgâr santrallerine 41,4 milyar euroluk yatırım yapıldı. Yatırımlar, bir yıl içerisinde finanse edilen rüzgâr enerjisi kapasitesinde rekor olan 24,6 GW’lik yeni hacmin önümüzdeki yıllarda hayata geçirilmesini sağlayacak. Bu genel rekora rağmen Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde 2021 yılında yalnızca 19 GW’lik yeni rüzgâr enerjisi kapasitenin finanse edilmesiyle, 2030 yılına kadar 480 GW olarak hedeflenen kurulu rüzgâr enerjisi gücünün oldukça altında kalınıyor. AB’nin belirlediği hedeflere ulaşılması için 2030’a kadar her yıl 35 GWgüçte yeni RES’lerin inşa edilmesi gerektiğini vurgulayan Ülke Enerji Genel Müdürü Ali Aydın, geçen yılı rekor kurulum ile kapatan Türkiye’nin aynı zamanda kara rüzgârına finansal yatırımkonusunda ilk 10 Avrupa ülkesinden biri olduğunu da belirtiyor. Avrupa Birliği Komisyonu tarafından hazırlanan yenilenebilir enerji yatırımlarını hızlandırma planı REPowerEU’nun gündeminde, AB’nin kurulu rüzgâr kapasitesinin 2030 yılına kadar 190 GW’dan 480 GW’a genişletilmesi yer alıyor. Geçtiğimiz yıl AB’de yapılan rüzgâr enerjisi yatırımlarının yalnızca 19 GW kapasiteye karşılık geldiğini aktaran Ülke Enerji Genel Müdürü Ali Aydın, yapılan yatırımların iklimdeğişikliği ve enerji güvenliği hedeflerine ulaşılması için gerekenden çok uzakta olduğunu vurguluyor. Avrupa, 2021 yılında devreye alınan 17,4 GW kurulu rüzgâr enerjisi gücüyle %40 yenilenebilir enerji hedefine ulaşmak için gerekenin yalnızca neredeyse yarısına ulaşırken Türkiye, 1,4 GW yeni kapasite kurulumu ile Avrupa’da karada en çok rüzgâr türbini kurulumu gerçekleştiren 3. ülke oldu. Türkiye’de güncel olarak 3.983 kurulu rüzgâr türbininin olduğunu aktaran Ülke Enerji Genel Müdürü Ali Aydın, Türkiye’de geçen yıl yeni rüzgâr türbinlerinin finansı için 1 milyar euro yatırım gerçekleştiğine ve en çok yatırım alan 10 Avrupa ülkesinden biri olduğuna dikkat çekiyor. 803 MW kapasitesindeki 273 rüzgâr enerjisi santralinin ise halen inşa halinde olduğunu ve yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımların artarak devam etmesi gerektiğini belirten Aydın, rüzgâr enerjisi tedarik zincirini koruma ve güçlendirme için ayrıca izin ve teşvik süreçlerinin geliştirilmesine ve güçlü bir yenilenebilir enerji servisleri pazarına ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Türkiye’de Yeni Rüzgâr Türbini Kurulumlarına 1Milyar Euro Finansal Yatırım 16 yeni enerji • MAYIS HAZİRAN 2022

RkJQdWJsaXNoZXIy OTEzMQ==